Skip to main content
| Super User | Fauna

Metselbijen

In Vlaanderen komen ook steeds meer metselbijen voor.

Er zijn tal van soorten metselbijen waarvan wij over deze soort in het algemeen even wat meer informatie geven. Ook vertellen wij iets over hoe de metselbijen er in het algemeen uitzien. Deze informatie komt van verschillende bronnen en uit onze eigen ervaringen. We willen deze informatie graag met u delen omdat de metselbij vaak aangezien wordt voor de (gewone) bij. Metselbijen komen aan hun naam door hun wijze van nestbouw. Als bouwmateriaal gebruikt de metselbij leem dat met speeksel en water week wordt gemaakt en in de vorm van 2 mm grote kogeltjes naar het nest wordt gedragen. Daar wordt het dan als een soort cement verwerkt.

Vrouwtjes van deze soort bouwen hun nesten in langwerpige holle ruimten zoals open voegen , gaten in kozijnen, onder dakpannen, verlaten keverholletjes en boomstronken. In deze ruimten beginnen ze achteraan met een kleine ruimte die ze vullen met stuifmeel en nectar waarin vervolgens het eitje wordt gelegd. Daarna metselen ze deze ruimte dicht waarna het volgende eitje wordt gelegd op dezelfde manier. Zo metselen en bouwen ze door tot de hele ruimte is gevuld. De eitjes die zijn gelegd komen na enkele dagen uit en na enkele verpoppingen (voor de winter) komen de nieuwe metselbijen uit. De bijtjes zullen echter in hun schuilplaats blijven, tot in het vroege voorjaar. bij het uitvliegen zoeken ze onmiddelijk een partner om te paren, en opnieuw leggen de vrouwtjes eitjes in holtes.  Het vrouwtje legt in de eerste broedcellen vaak eitjes die als dochter uitkomen.

metselbij 1De laatste eitjes zijn mannetjes. Deze mannetjes maken dan eerst de weg vrij voor de vrouwtjes. De metselbij is eenvoudig te lokken door in de tuin een oude boomstronk te plaatsen met geboorde gaten van 0,5 tot 0,8 cm,… of een heus hotelletje zelf bouwen is een heel leuke en zinvolle bezigheid! Ook staan metselbijen bekend om hun enorm vredelievend gedrag, en zijn dus geen enkel probleem voor de mens. Daarbij zijn ze zelfs ontzettend nuttig voor de bestuiving van bloemen, planten, bomen. Ook in de buurt van kinderen zal deze bij zich vredelievend opstellen, en de bestrijding van deze diertjes is dan ook uit den boze! De metselbij zal alleen gaan steken wanneer deze zich in uiterst bedreigde situatie bevind en op het punt staat hierdoor te sterven. De steken van de metselbij zijn overigens lang niet zo pijnlijk als die van de gewone bij of de wesp. Ook laten deze steken geen reactie achter op de huid. De angel van de metselbij is zo klein dat de mens dit niet of nauwelijks merkt.

Enkele veel voorkomende soorten:

  • De gehoornde metselbij.
  • De gehoornde metselbij ( Osmia Cornuta) lijkt enorm veel op de Rosse metselbij. Deze heeft echter (zoals de naam al zegt) wat langere hoorns op de hoofd. Deze hoorns zijn de voelsprieten van deze soort metselbij. Deze voelsprieten hebben alleen de vrouwtjes. De mannetjes hebben een wit behaarde kop, en de vrouwtjes een zwart behaarde.
  • De rosse metselbij.
  • De rosse metselbij ( Osmia Bicornis) is de metselbij soort die het meeste voorkomt in België. Deze komt overigens ook in Nederland het meest voor.
  • De rosse metselbij heeft een lengte tussen de 0,8 tot 1,2 cm en komt net als de meeste metselbijen voor van Maart t/m Juni begin juli. Hierna zult u deze bijensoort niet meer aantreffen. De Kleur van de Rosse metselbij is donkerbruin met duidelijk groene metaalglans op de chitinehuid. 

De Beharing van het vrouwtje op haar gezicht is zwart. Op de borststuk en voorste 3 achterlijfssegmenten zijn deze metselbijen lichtbruin met een zwart achterlijfspunt. De buikschuier is gelig. Op de voorkant van de kop zitten 2 afgestompte hoorns deze hebben de mannetjes niet. De mannetjes hebben een lichtgele gezichtsbeharing en hebben duidelijk langere voelsprieten.